با توجه به حجم وسیع مسافرت های درون شهری تبریز و ضرورت استفاده از سیستم حمل و نقل ریلی برای کاهش مشکلات ترافیکی این شهر ، سازمان قطار شهری تبریز در سال 1379 تأسیس ومطالعات امکان سنجی خطوط قطار شهری تبریز در اواخر سال 1380 آغاز شد.  در جلسة بیست و نهم شورای عالی ترافیک شهرهای کشور، احداث خط یک قطار شهری تبریز به تصویب رسید و عملیات اجرایی آن به طور واقعی از سال 1384 آغاز شد. در جلسه شصت وپنجم شورای عالی ترافیک، در دی ماه 1385 احداث سایر خطوط درون شهری تبریز وخط حومه ای تبریز – سهند به تصویب رسید که شامل 4 مسیر به طول 70 کیلومتر با 70 ایستگاه و یک خط برون شهری از تبریز به شهرجدید سهند  به طول حدوداً 20 کیلومتر است.

اصغر باقری فر، سرپرست سازمان قطار شهری تبریز گفت: متروی تبریز به صورت رسمی از ۵ شهریور ۱۳۹۴ با راه‌اندازی فاز نخست خط ۱، در حد فاصل ایستگاه ائل‌گلی تا ایستگاه استاد شهریار و فاز دوم  این خط نیز به فاصله یک ونیم سال  در حد فاصل ایستگاه استاد شهریار تا ایستگاه میدان ساعت به بهره‌برداری رسید.

وی افزود: برای اتمام هر کیلومتر ساخت مترو با تمامی تجهیزات و تاسیسات و ایستگاه ها حدود 200 میلیارد تومان منابع مالی نیاز است.

باقری فر گفت:خط یک به طول 17/2 کیلومتر با 18 ایستگاه از میدان ائل گلی آغاز واز طریق بلوار شهید باکری و29بهمن، خیابان امام خمینی، چهارراه محققی، باغ گلستان و خیابان خیام به کوی لاله ختم می شود.حدود 8کیلومتر از مسیر به صورت تونل عمیق طراحی شده و با دو دستگاه حفار TBM در عمق حدود 14 الی 25متری کف تونل ، حفاری آن به اتمام رسیده است.

وی افزود:در حال حاضر دو فاز از سه فاز خط یک  تا ایستگاه 11 میدان ایل گولی تا میدان ساعت با یک ایستگاه عبوری به بهره برداری رسیده  و در صورت تامین منابع مالی حدود 650 میلیارد تومان ــ  برای اجرای عملیات باقی ماندة ابنیه و سویل، مترو سیستم، پله های برقی، آسانسورها و...  ــ انتظار می رود تا پایان سال 97 خط یک قطار شهری تبریز به بهره برداری کامل برسد.

به گفته باقری تاکنون برای خط یک مترو تبریز 15  هزارو 900 میلیارد ریال تزریق و  2 هزارمیلیارد ریال نیز اوراق مشارکت به فروش رسیده است.

وی گفت:با راه اندازی لاین تونل شمالی خط یک مترو تبریز زمان انتظار مسافر در ایستگاه مترو از  30 دقیقه انتظار به 17 دقیقه کاهش یافته است .

باقری با اشاره به پیشرفت 80  درصدی عملیات اجرایی خط یک، گفت : 12 رام قطار در خط یک مترو تبریز،   ــ هر رام شامل 5 واگن است ــ تا این لحظه تأمین شده ودر افق طرح این تعداد ناوگان با بهره برداری کامل خط یک به  36 رام با 180 دستگاه واگن خواهد رسید.

وی درادامه گفت: خط دو ، از طولانی‌ترین خطوط مترو تبریز، به طول 22/4 کیلومتر است. در حال حاضر  8 ایستگاه از 20 ایستگاه آن  در حال احداث بوده وحفاری تونل آن هم تا 5 کیلومتر انجام شده است.

به گفته باقری فر خط 2 متروی تبریزبه طول حدود 22/4 کیلومتر طولانی ترین مسیر از شبکه ریلی کلانشهر تبریز این خط، شامل ۲۰ ایستگاه است که از محدوده زمین‌های قراملک (کارخانه کود آلی) شروع شده، از طریق خیابان وحدت و میدان قراملک (اولین ایستگاه) و پس از عبور از زیر خیابان آخونی، خیابان قدس، محققی، میدان دانشسرا، وارد خیابان عباسی شده و تا میدان شهید فهمیده به سمت شهرک نصر، مرزداران، دانشگاه آزاد، نمایشگاه بین المللی  و  نهایتاً در میدان بسیج خاتمه می‌یابد

باقری گفت:درحال حاضر برای اتمام خط 2 مترو تبریز 3 هزارو 200 میلیارد تومان منبع مالی نیاز است و تاکنون حدود 250  میلیارد تومان هزینه صرف شده است.

وی با تشریح مسیر های خط 3 و 4 و 5 مترو تبریز ادامه داد: خط سه مترو تبریز با امتداد شمالی و جنوبی و به طول حدود 15 کیلومتر وشامل 14 ایستگاه از فرودگاه بین المللی تبریز آغاز وبا عبور از میدان بزرگ آذربایجان و خیابان انقلاب، از طریق میدان دانشسرا وخیابان ارتش به پایانه بزرگ اتوبوسهای بین شهری تبریزجنب بزرگراه شهید کسائی ختم می شود. خط چهارمترو نیز با کاربری تراموا و به طول 15/4 کیلومتر شامل 18 ایستگاه از میدان آذربایجان آغاز و پس از عبور از میدان جهاد (نصف راه)، در مسیر آزادی(کمربندی) از چهارراه آبرسان و چهارراه عباسی عبور کرده و به انتهای خیابان شهید رجایی ختم می شود، از ویژگی های منحصر به فرد این خط که به صورت لوپ طراحی شده،  حلقة اتصالی بین  تمامی خطوط ریلی مترو تبریز است و در نهایت خط 5 و یا خط حومه متروتبریز سهند نیز در محل ایستگاه 18 با خط یک دارای ایستگاه مشترک بوده وبا عبور از مقابل کارخانه تراکتور سازی به سمت شهر جدید سهند ادامه خواهد یافت.