تجهیزات قطار شهری تبریز
تجهیزات خطوط مترو تبریز شامل سیستمهای تأمین توان، سیگنالینگ، مخابرات، مکانیکی و تأسیساتی است.
سیستمهای تأمین توان (پُستهای برق و شبکه برق بالاسری):
سیستم تأمین توان در مترو وظیفه تأمین انرژی برق مورد نیاز 1) ناوگان، 2) ایستگاهها و 3) پایانهها را بر عهده دارد. انرژی برق مورد نیاز مصارف مترو از طریق پستهای اختصاصی 132/20 کیلوولت تأمین میشود.
قطارهای مترویی جهت سیر و حرکت و مصارف داخلی از قبیل روشنایی و سیستم تهویه داخلی قطار نیازمند انرژی برق 1500 ولت DC هستند که توسط شبکه برق بالاسری تأمین میگردد. پستهای RS (تراکشن) انرژی برق 1500 ولت DC را برای شبکه برق بالاسری تأمین میکنند.
در ایستگاههای مترو تأسیسات و تجهیزاتی از قبیل پلهبرقیها، آسانسورها، روشنایی، سیستم تهویه، سیستم پمپاژ فاضلاب، سیستمهای اطفای حریق، سیستمهای مخابراتی و سیگنالینگ و ... نیازمند انرژی برق در سطح ولتاژ 400 ولت AC (230ولت تکفاز) هستند که این انرژی از طریق پستهای LPS تأمین میگردد.
در پایانههای مترو، سیستمهای مختلف تعمیراتی، شستشوی قطارها، سیستمهای حرارتی و برودتی، سیستم روشنایی، تجهیزات تراش چرخ، سالن رنگآمیزی و ... نیازمند تأمین انرژی برق در سطح ولتاژ 400 ولت AC (230ولت تکفاز) هستند که این تأمین انرژی از طریق پستهای LPS پایانهها انجام میگیرد.
سیستم شبکه برق بالاسری (OCS) وظیفه انتقال انرژی برق به قطارها را عهدهدار است نوع سیستم شبکه بالاسری، زنجیره ای بوده و دارای دوسیم حمال و دو سیم کنتاکت است. ولتاژ شبکه بالاسری در دهانه پانتوگراف 1500 ولت DC است.
سیستم سیگنالینگ:
این سیستم شامل تجهیزات کنار خط (Way side)و نصب شده در قطار (Onboard) بوده که از طریق کابلکشیهای انجام شده هماهنگی بین قطار و تجهیزات کنار خط را بر عهده دارد و اطلاعات خط از طریق کابلکشی به مرکز کنترل فرمان منتقل میگردد. از مزایای مهم این سیستم جلوگیری از برخورد قطارها و کاهش سرفاصله زمانی حرکت قطارها و اطمینان خاطر مسافر و پرسنل از وجود یک سیستم ایمن و قابل اعتماد برای هدایت قطار است.
سیستم سیگنالینگ که عهدهدار کنترل حرکت قطارها است و قابلیت حرکت قطارها بدون نیاز به دخالت راهبر(راننده قطار) را دارد برای HEAD WAY دو دقیقه ( حداکثر زمان انتظار مسافر در ایستگاه) در خطوط زیرزمینی طراحی شده است. توسط این سیستم مسیر، حرکت و توقف کلیه قطارها از طریق مرکز کنترل و فرمان قابل کنترل و هدایت است.
اطلاعات کلیه تجهیزات نصب شده در مترو در مرکز کنترل و فرمان بر روی پانل های LCD قابل مشاهده است.
سیستم مخابرات:
هدف از طراحی سیستمهای مخابراتی ارتقای سطح آسایش مسافران، افزایش ایمنی، نظارت و کنترل عملکرد تجهیزات و .... است. این سیستم شامل پانزده زیرسیستم به شرح ذیل است:
1) SDH ( شبکه انتقال) 2) شبکه ارتباط رادیویی 3) شبکه تلفن 4) شبکه دوربین مداربسته 5) سیستم اعلان عمومی 6) سیستم اطلاعرسانی مسافران 7) سیستم توزیع ساعت 8) سیستم ضبط صدا 9) سیستم منبع تغذیه بدون وقفه(UPS) 10) سیستم جمع آوری کرایه 11) سیستم اعلام حریق 12) سیستم حفاظت و ایمنی محلی و مرکزی 13) سیستم مدیریت ساختمان 14) سیستم کامپیوتری محلی و گسترده (BMS) 15) سیستم اسکادا
سیستمهای مکانیکی:
شامل سیستمهای تهویه و هواساز، اطفای حریق، پلهبرقی، آسانسور و ... است. هدف از طراحی سامانه تهویه خطوط قطار شهری، تأمین شرایط آسایش برای افراد داخل ایستگاه اعم از پرسنل و مسافران، تأمین شرایط محیطی مناسب برای کارکرد تجهیزات، دفع گرمای داخل تونل و ایستگاه در شرایط نرمال و ازدحام، دفع دود و ایجاد مسیرهای امن برای نجات افراد در شرایط اضطراری است.
هدف از طراحي سيستم آتشنشاني، طراحي و اجراي سيستمي جهت جلوگيري از گسترش آتش و خاموش كردن آن است. ايستگاههای قطارشهري در دسته كاربريهاي كم مخاطره (Light Hazard) قرار دارد و آتشسوزیهاي احتمالي عمدتاً در كلاس A (مواد قابل احتراق مثل چوب و كاغذ و پلاستيك ) يا كلاس C (دستگاه ها و سيستمهاي الكتريكي و الكترونيكي) است. طرح سيستم آتشنشاني در فضاي قطار شهري، پيش بيني تأسيسات و تمهيدات لازم به منظور استفاده پرسنل آتشنشاني، پرسنل آموزش ديده قطار شهري یا مردم عادي در شرايط آتش سوزي است. در طراحي اين سيستم از استاندارد NFPA 130 استفاده ميشود.
سیستمهای آسانسور و پلهبرقی جهت رفاه حال مسافران بهویژه سالمندان و معلولین مورد استفاده قرار میگیرند. آسانسور و پلهبرقیهایی که بهطور ويژه جهت کاربرد سيستم حملونقل پرترافيك نظير مترو طراحی میشوند از نوع پلهبرقیهای پر کار (Heavy duty) هستند.