سازمان قطار شهری تبریز مصمم به احیای میدان کهن در محدوده محققی فعلی است بر اساس تحقیقات کارشناسی صورت گرفته این میدان قدمتی بیش از ۷۰۰ سال دارد که بانام گذاری هدفمند این میدان بانام میدان کهن و ایستگاه ۱۲ خط یک مترو تبریز با این نام می‌توانیم کمکی هرچند کوچک برای شناساندن میراث فرهنگی و اصیل شهر تبریز داشته باشیم.

 

 

میدان کهن تبریز

 

وقایع حادث در میدان کهن تبریز را ـ در برخی منابع به صورت «میدان تبریز» یا «میدان عتیق» ذکر شده ـ می‌­توان در بسیاری از منابع تاریخی یافت. نخستین بار به نام میدان تبریز در « تاریخ مبارک غازانی» (تألیف: 10-700ه.ق.) ضمن نقل حوادث سال 695 و 696ه.ق. برمی­‌خوریم.در «مجمع الآداب فی معجم الالقاب» (تالیف: 720ق)، در ذکر احوال ابوالمعالی محمد بن یوسف الخلاطی، قاری و خطاط، در تبریز به سال 664ق. به مکتب­‌خانه­‌اش در مسجدی که مقابل دارالضیافه شمس‌­الدین محمد جوینی در محلة میدان کهن واقع بوده، اشاره شده است. در «وقفیه ابواب­‌البِرّ شیخیه کُجُجیّه» (تألیف: 782ه.ق.) سخن از حمامی داخل شهر تبریز، واقع در میدان عتیق و متصل به مسجدی به میان آمده است. از سویی «زبدة التواریخ» (تالیف: 830 ه.ق) با ذکر توقف امیر شیخ حسن کوچک در تبریز به سال 742ه.ق. به احداث مجموعه­‌ای بزرگ از مسجد و مدرسه و خانقاه بر میدان کهن تبریز در این سال اشاره دارد.  در مجمل فصیحی (تألیف: 845 ه.ق.) مؤلّف علاوه بر آوردن افراد به یاسا رسیده در میدان تبریز؛ به وفات خواجه تاج‌­الدین علیشاه جیلان در سال 724 و دفن وی در محراب مسجدش در محله میدان کهن تبریز پرداخته است، با این­‌حال وی شروع و اتمام عمارت علائیه ازآن شیخ حسن کوچک را در فاصله سال­های 741 تا 742ه.ق. آورده است. این منابع متعدد تاریخی حاکی از پیشینه‌ای گرانبها و فراموش شده تحت عنوان میدان کهن برای شهر تبریز دارد که احیای آن می‌تواند سهمی بزرگی در شناساندن میراث ارزشمند فرهنگی و تاریخی شهرمان باشد. برای مطالعه و اطلاعات بیشتر راجع به میدان کهن و جغرافیای تاریخی تبریز رجوع کنید به مقاله «پژوهشی بر نکته‌های نویافته محل زندگی خاقانی و جغرافیای تاریخی تبریز»، نشریه زبان وادب فارسی،مقاله 7، دوره 69، شماره 233، بهار و تابستان 1395، صفحه 141-160